سرخجه چيست؟
سرخجه (Rubella) یکی از بیماری های مسری و یکی از دلایل مرگ و میر یا ناتوانی در افراد مبتلا مخصوصا در نوزادان میباشد، به طوری که بیش از 100،000 کودک در هر سال با سندروم سرخجه مادرزادی متولد می شوند.
سرخجه بیماری است که سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و به همراه بیماری سرخک، فرد مبتلا را در معرض بیماری های ثانویه ای مانند پنومونی، کوری، اسهال و انسفالیت قرار میدهد.
عفونت اکتسابی از استنشاق قطره های هوا( عطسه و سرفه در افراد آلوده) وارد دستگاه تنفسی فوقانی شده و از طریق بافت لنفاوی حلق و دستگاه تنفسی فوقانی زمینه ساز عفونت ویروسی سیستماتیک در بسیاری از اندام ها و جنین میشود. زمانی که فرد آلوده میشود، این ویروس معمولا در حد فاصل 5 تا 7 روز در بدن منتشر شده و علایم آن دو تا سه هفته بعد از مواجه با ویروس نمایان میگردد.
همچنین دوره ی عفونی این ویروس بین یک تا پنج روز بعد از بروز ضایعات پوستی ( راش) به صورت لکه های قرمز یا صورتی یا لکه های بنفش رنگ میباشد.
تاکنون تنها میزبان شناخته شده ی این ویروس انسان میباشد که در نوجوانان و بزرگسالان جوان ممکن است به صورت علایم خفیفی مثل تب، ناخوشی، تهوع، ضایعه های پوستی و خارش ملایم و تورم گره های لنفاوی به ویژه در ناحیه ی گردن و پشت گوش، التهاب پلک و چشم، بی اشتهایی و آبریزش بینی نمایان گردد، بنابراین صرف نظر از علایم مفصلی، سرخجه اکتسابی با شکایت اندکی از سوی بیمار همراه است.
از علایم دیگر این بیماری در بزرگسالان درد و التهاب مفصلی بوده ( در پسر ها و دختر های پیش از سن بلوغ شایع نیست) و آمار آن به بالای 60 درصد مخصوصا در زنان بالغ میرسد.
علایم 3 تا 4 روز طول میکشد گرچه ممکن است حتی به بالای یک ماه یا بیشتر هم برسد و یا گاهی اوقات این دوره نوسانی میباشد.عفونت در سه ماه اول بارداری می تواند منجر به سقط جنین یا تولد نوزادانی با نارسایی مادرزادی شود که تحت عنوان “سندرم سرخچه مادرزادی”(CRS ) شناخته میشود.
احتمال انتقال ویروس به جنین در این دوره حدود 90% میباشد. کودکان مبتلا به سندروم سرخجه مادرزادی ممکن است به اختلالات سیستم شنوایی و سیستم بینایی، اختلالات قلبی و سیستم اعصاب مرکزی، اختلالاتی مثل دیابت و عملکرد تیروئید یا حتی اختلالات رفتاری مانند اوتیسم مبتلا گردد.
درمان سرخجه:
تاکنون درمان خاصی برای سرخجه وجود ندارد و به جز مواردی که عوارض وجود دارد، به خودی خود بهتر خواهد شد ولی این بیماری از طریق واکسیناسیون موثر، ایمن و ارزان قیمت قابل پیشگیری میباشد.
این واکسن به عنوان بخشی از برنامه ریزی ایمنی زودهنگام(MMR)، به کودکان 12 تا 15 ماهه داده شده و دور دوم این برنامه واکسیناسیون در 4 تا 6 ماهگی انجام میشود.
نکته قابل توجه این جاست که به هیچ وجه واکسن سرخجه نباید در زنان باردار یا زنانی که در فاصله زمانی یک ماه پس از دریافت واکسن باردار میشوند داده شود. سرخجه را با آنتی بیوتیک نمیتوان درمان کرد چون ذاتا یک بیماری ویروسی میباشد .همچنین از موارد منع مصرف در این بیماری و سایر بیماری های ویروسی تجویز آسپرین میباشد.
کلینیک نجوا بزرگترین کلینیک شنوایی سنجی کشور
